Informacje

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ortoptyka i pleoptyka

 

Ortoptyka jest działem okulistyki, który zajmuje się badaniem i leczeniem zeza oraz niedowidzenia a także usprawnianiem widzenia obuocznego. Diagnoza i leczenie odbywa się przy wykorzystaniu specjalistycznych urządzeń oraz okulistycznych testów. Celem leczenia jest uzyskanie ostrego widzenia obojgiem oczu, niezbędnego do prawidłowego odbioru wrażeń wzrokowych.

Rehabilitacja ortoptyczna ma na celu m.in.:

• leczenie zaburzeń fuzji,

• poprawę zakresu konwergencji,

• uzyskanie widzenia trójwymiarowego (stereoskopowego),

• poprawę koordynacji oko – ręka,

• doprowadzenie do prawidłowej korespondencji siatkówkowej,

• usprawnienie ruchów gałek ocznych.

Rehabilitacja pleoptyczna służy poprawie ostrości widzenia.

 

Zez jawny (towarzyszący) objawia się nierównoległym ustawieniem oczu kiedy to jedno oko stale lub na przemian
z  drugim zbacza w kierunku nosa lub skroni; rzadziej spotyka się by uciekało ku górze czy dołowi. Zez ukryty może ujawnić się samoistnie w okresie np. zmęczenia, stresu, osłabienia organizmu po przebytych chorobach - niesymetryczne ustawienie oczu staje się wtedy widoczne. Można go także zaobserwować przy uniemożliwieniu widzenia obuocznego. Najczęstszą przyczyną zeza, w skrajnych przypadkach prowadzącą do niedowidzenia, jest niewyrównana wada wzroku. Ważne jest zatem aby leczenie rozpocząć od wizyty u okulisty w celu dokładnego zbadania rodzaju i przyczyn zeza oraz skorygowania wady wzroku. Leczenie zazwyczaj jest procesem powolnym i długotrwałym, wymagającym cierpliwości  i zaangażowania rodziców. Z uwagi na fakt, że fizjologiczne widzenie obuoczne kształtuje się około 6-7 roku życia optymalną sytuacją byłoby zakończenie rehabilitacji jeszcze przed pójściem dziecka do szkoły.

 

O czym należy pamiętać:

• sukces terapii w dużym stopniu zależy od zaangażowania rodziców i ciągłości ćwiczeń przeprowadzanych w domu,

• postępy w leczeniu uzyskuje się gdy terapia prowadzona jest regularnie, minimum 2 razy w tygodniu,

• wykonywanie ćwiczeń wymaga skupienia i rozumienia poleceń, najlepiej rozpocząć je około 3-4 roku życia,

• najlepsze efekty daje praca indywidualna – ćwiczenia wykonywane z jednym pacjentem na raz,

• czas trwania leczenia zależy od rodzaju i wielkości zaburzeń.

 

Niedowidzenie (ambliopia) jest to obniżenie ostrości wzroku bez organicznej przyczyny, a jeżeli istnieje taka przyczyna to nie tłumaczy ona stopnia upośledzenia wzroku. Niedowidzenie jest zjawiskiem stałym, a  przynajmniej  długotrwałym.  Prowadzi w  dużym  stopniu  do  wyłączenia z obuocznego widzenia oka słabszego lub zezującego. Stopień niedowidzenia zależy od wieku, w którym pojawił się zez. Im wcześniej powstał, tym większe jest niedowidzenie. Ćwiczenia pleoptyczne dają najlepsze efekty przed ukończeniem przez pacjenta 7 roku życia. Wymagają one współpracy  rodziców i  dziecka, gdyż często uzupełnieniem ćwiczeń w gabinecie jest zasłanianie oka dobrze widzącego  i  dodatkowe  ćwiczenia w domu.

 

O czym należy pamiętać:

• rodzice powinni dokładnie stosować się do zaleceń lekarza,

• leczenie można rozpocząć najwcześniej w 2-3 a najpóźniej w 12-13 roku życia,

• często oko lepiej widzące jest zasłonięte cały dzień,

• dziecko wykonuje w domu pod kontrolą rodziców ćwiczenia celownicze,

• terapia musi być systematyczna, leczenie jest długotrwałe,

• należy podjąć próbę wyleczenia niedowidzenia w każdym przypadku.